รูปด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือ

         วัดศรีมุณฑา ตั้งอยู่ที่ บ้านคำฮี ตำบลโพนทราย อำเภอเมือง จังหวัดมุกดาหาร สร้างขึ้นเมื่อประมาณปีพุทธศักราช 2461 โดยชาวบ้านคำฮีเป็นผู้สร้าง ซึ่งเป็นชาวข่าผสมลาวที่อพยพมาจากประเทศลาว ข้ามมาตั้งบ้านเรือนบริเวณริมฝั่งแม่น้ำโขง ต่อมาภายหลังได้มีการอพยพย้ายมาอยู่ที่บ้านคำฮีได้ร่วมกันตัดไม้บนเขาและชักลากลงมาเป็นเสาศาลา และสร้างวัดขึ้นเพื่อเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนในชุมชน ภายในวัดมีโบราณสถานที่สำคัญคือ ศาลาการเปรียญ (หอแจก)

          ศาลาการเปรียญ (หอแจก) ก่อนบูรณะสภาพโดยรวมชำรุดทรุดโทรมมาก การบูรณปฏิสังขรณ์ศาลาการเปรียญ (หอแจก) ที่ผ่านมาจากคำบอกเล่าของพระอธิการสุเทพ อภิญาโณ (เจ้าอาวาสวัดศรีมณฑา) ทราบว่าใน พ.ศ. 2528 ชาวบ้านได้ช่วยกันทำบันไดคอนกรีตขึ้นมาแทนบันไดไม้ทั้ง 3 ด้าน เนื่องจากบันไดไม้เกิดชำรุดผุพัง จนกระทั่ง พ.ศ. 2558 กรมศิลปากร โดย สำนักศิลปากรที่ 11 อุบลราชธานีได้จัดสรรงบประมาณมาเพื่อทำการบูรณะ

แสดงช่อฟ้าด้านทิศเหนือ

          ลักษณะเป็นศาลาการเปรียญ เป็นศาลาโถงไม้ขนาดใหญ่ใต้ถุนเตี้ยทรงจัตุรมุข มีบันไดก่ออิฐถือปูนขึ้น 3 ด้าน คือ ด้านทิศเหนือ ทิศตะวันตก และทิศใต้ ส่วนทิศตะวันออกกั้นผนังด้วยไม้ฝากระดาน ทำช่องหน้าต่างทุกห้อง ภายในศาลาเป็นโถงโล่งไม่มีราวระเบียง มุขด้านทิศตะวันออกยกพื้นสูงประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยเป็นประธาน หัวเสาทุกต้นสลักลายบัวคว่ำบัวหงาย ช่องลมใช้ไม้ระแนงทำเป็นช่องสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ไม้เชิงชายสลักลาย หลังคาทรงจั่วซ้อนชั้นมุงกระเบื้องดินเผา มีเครื่องประดับหลังคาทั้งช่อฟ้ารูปสถูปแหลมที่กึ่งกลางหลังคา โหง่ว (หัวหงส์หรือช่อฟ้าแบบภาคกลาง) ใบระกา หางหงส์ เสาเป็นไม้ขนาดใหญ่ จำนวน 52 ต้น ลักษณะเด่นที่สำคัญคือ หลังคาเป็นเครื่องไม้ประกอบกับลักษณะการเข้าเดือยทั้งหมด ศาลาโรงธรรมออกแบบตามศิลปะไทยใหญ่ ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากประเทศพม่า

โหง่ว ใบระกา หางหงส์

ไม้เชิงชายฉลุลาย ด้านทิศเหนือ

ฝาผนัง ด้านทิศเหนือ

หางหงส์รูปหัวพญานาคปูนปั้น